Bello-dono
Atropa belladonna
Solanaceae
Àutri noum : Erbo-empouisounado, Boutoun-negre, Mourello-furiouso, Pouisoun.
Noms en français : Belladone, Bouton-noir.
Descripcioun :La bello-dono es uno grando erbo renadivo à port d'aubret que viéu pas gaire de tèms. Se recounèis eisa à si flour en campano brunello e si fru negre un cop madur.
Usanço :Touto la planto (fueio, fru...) caup proun d'alcalouïde dangeirous coume l'atroupino e l'iociamino que sèrvon aro en medecino (anestesìo). A l'age-mejan fasié partido di poutingo di masclo. Se saup peréu que li richo italiano de la Reneissènço se metien de jus de boutoun-negre dins lis iue pèr groussi si vistoun (marco de l'amour!).
Port : Aubret
Taio : 40 à 150 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Atropa
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Esclargiero
- Escoumbre e proche dis oustau
- Roucaio
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Atropa belladonna L., 1753
Milo-fueio(-à-fueio-de-fenoui-de-mar)
Achillea crithmifolia
Asteraceae Compositae
Noms en français : Achillée à feuilles de criste marine, Achillée couvre-sol.
Descripcioun :Aquéu milo-fueio que fai de gràndi coulounìo au sòu, trachis dins li mitan pulèu umide en ribo d'aigo e de camin. Se recounèis à si fueio peludo e grisoulasso, à si gràndi enflourejado blanco-jaunasso e sa forto óudour. Flouris d'ouro à la primo, e tardié à l'autouno après li pluio.
Usanço :Es uno planto que nous vèn di Balkan. Se counèis pas d'usanço particuliero emai l'estùdi di fueio mostre d'interessanto prouprieta contro li baterìo .
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 20 à 70 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Achillea
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Anthemideae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 7 cm
Flourido : Printèms
Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Ermas
- Camin
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Éuropenco-Èst
Ref. sc. : Achillea crithmifolia Waldst. & Kit., 1802